Wat vergt een productie?
Door Jeffrey Sprockeels en Gery Spirinckx
KVT-secretaris en 'duivel doet al ' Gery Spirinckx vertelt ons graag wat zoal bij een toneelproductie komt kijken:
Als toeschouwer krijg je op de bühne een opvoering te zien die voor je wordt opgevoerd door een 'cast' die - al naargelang het stuk - van twee tot soms dertig acteurs kan oplopen.
Eigenlijk zie je dan enkel de 'voorkant'van een productie. Kijk ook eens naar de....'achterkant'!
Om een evenwichtig programma (blijspelen, ernstige stukken....) tot stand te brengen gaat het 'keuzecomité' (thans onder leiding van Marie Vanaudenhove) ruim twee seizoenen op voorhand al aan de slag om producties te kiezen uit een aanbod van theaterstukken die men enigszins kent; ze werden elders al eens bekeken, men las al interessante tekstbrochures of bepaalde stukken werden door kenners aanbevolen.
En dan begint de puzzel: zijn de optionele stukken qua auteursrechten vrij? Heeft het KVT de juiste acteurs/actrices? Zijn die gedurende de productieperiode - met maanden repetities en minstens vier weekends optredens - wel vrij? Wie worden de geschikte regisseurs? Zijn de opvoeringen 'technisch' mogelijk? Enz.... Zo'n puzzel moet trouwens meer dan eens herlegd worden om een gedragen toneelseizoen te kunnen samenstellen en plannen.
Is een speelplanning dan eindelijk rond, dan kan het nakend seizoen enkele maanden voor aanvang ervan, voorgesteld worden met de nodige publiciteit, abonnementenwerving en al wat nodig is om de programmering goed in de verf te zetten.
Zowat een viertal maanden voor de 'première' van een vastgelegde productie kan vertoond worden, gaat dan de ganse 'crew 'aan de slag met de repetities. Doorgaans begint alles met een onderlinge kennismaking met de regisseur en de mede-acteurs. Men begint met een paar lezingen van het stuk. Dan gaat men meer en meer bewegen en acteren tot men zijn rol zonder brochure kan spelen en men weet waar men moet staan, gaan, zitten, liggen of springen tijdens de vertoning. Kortom, tot men zijn/haar rol 'kent'.
Initieel gaan repetities door in de 'den atelier 'in de Bevrijdingsstraat ofwel op de verdieping van het KVT-theater zelf. Als de scène van het KVT-Theater zelf vrij is, gaat men uiteraard daar repeteren. Doorgaans vergt elke productie zowat veertig repetities, in functie van een tiental vertoningen met soms wat extra-voorstellingen. Voor de spelers zelf is zo dikwijls kunnen optreden echt een meerwaarde.
Bij repetities en voorstellingen worden de acteurs wel geleid door de regisseur maar deze wordt dan wel bijgestaan door een productieleider/regie-assistent; deze zal alle nuttige acties noteren, de spelers assisteren tijdens de voorstellingen en de liaison zijn met de andere geledingen van de vereniging.
Want ook daar gaat de 'productiemolen ' draaien....,vertelt de secretaris.
Samen met de regisseur wordt het decor besproken; het ontwerp komt er doorgaans na consensus over de desiderata van de regisseeur en de mogelijkheden die de decorploeg kan uitbouwen.
U weet reeds dat het decor eerst in het atelier van de Bevrijdingsstraat pro-actief wordt uitgezet met panelen, deuren, meubilair en al wat nodig is, in grote mate zoals het er moet staan op de KVT-scène zelf.
Ongeveer drie tot vier weken voor de première wordt het decor dan als een soort 'prefab' van de atelier naar het KVT-Theater vervoerd en op het podium gezet. Dan wordt het afgewerkt met verf, behangpapier, meubels en al wat nodig is om een fraai decor aan te bieden.
Ook een technische ploeg komt aan bod: met de regisseur wordt afgesproken welke belichting nodig is, welke klankfragmenten moeten gehoord worden en welke 'special effects' (tot ontploffingen toe...) gewenst zijn.
Is er voor de dames en heren acteurs aangepaste toneelkledij nodig, dan wordt er geput uit het rijke aanbod van de duizenden 'kostuums' die in het magazijn hangen. Zo nodig passen de dames van de kostumering die kledij aan, zodat de actrices en acteurs 'picco bello 'kunnen optreden.
Idem voor de ontelbare 'accessoires' uit het magazijn, al dient er toch soms op de leden beroep te worden gedaan in de hoop dat iemand het specifieke 'item' dat de regisseur nu écht wil, een tijdje kan uitlenen.
Als het decor er staat, de kledij gekozen is en de technische ploeg de belichting gericht heeft, de klankelementen finaliseerde en alles ingeprogrammeerd staat in de PC van het bedieningspanneel in de cabine achterin de toneelzaal, dan kan er volop nog een drietal weken gerepeteerd worden met 'alles (min of meer) erop en eraan '!
En nu nog het publiek !... ", zegt Gery,
Om dat te lokken komt de publiciteitsmachine terug op gang: er worden folders of uitnodigingen bedeeld, een affiche per productie wordt ontworpen om weid verspreid te worden, sociale media worden ingeschakeld en naar enkele duizenden bestemmelingen wordt de elektronische periodiek 'Voetlicht' verstuurd.
Voor die publicaties en het programmaboekje verzorgt een redactie-team, onder sturing van Juliaan Lauwers, de teksten ervan. Wim Poeck is dan weer - naast acteur/regisseur - de man die de creatieve vormgeving/lay-out van dat alles ter harte neemt.
Tenslotte wordt het dan tijd om de toneelliefhebbers optimaal te ontvangen, benadrukt de secretaris.
Heel wat KVT-leden worden elke vertoning dan weer ingeschakeld om de elektronische reservaties op te volgen, om de inkomkaarten te bezorgen, om programmaboekjes te verkopen, om de zitplaatsen aan te wijzen, om de bar te bedienen, om de drank vlot te serveren voor en na het stuk en tijdens de pauze, om te zorgen dat vestiaire en wc en rokersruimte in orde zijn en noem maar op. De pauze worden trouwens opgefleurd met foto's van het stuk, genomen bij de laatste repetities.
Per productie mag je stellen dat zowat zestig KVT'ers in meer of mindere mate moeten beschikbaar zijn om alles vlot te laten verlopen.Gelukkig telt het KVT meer dan 100 ' werkende leden'.
Jarenlang was 'ons Denise' (Laureys) de dame die de leiding van dat laatste luik voor haar rekening nam, maar thans is Evelyne Nieuwets - naast actrice - daarvoor 'in charge'.
Zo draait dus de molen van elke KVT-Productie …., besluit de secretaris van de vereniging, en laat vooral de toneellliefhebbers van het op de scène vertoonde schouwspel maar lekker genieten."
De kosten per productie exact bepalen is vrij moeilijk omdat de uitgaven variëren qua decor, regie, barkosten en andere variabelen, nodig om vertoningen te brengen. Per theaterseizoen kan je wel stellen dat je voor dat geld gemakkelijk een handvol personeelsleden zou kunnen in dienst houden.
Anderzijds, de inkomsten van het KVT komen voor zowat de helft van de meer dan duizend abbonné s en de gewone inkomgelden, een bescheidener deel van sponsoring en advertenties maar in grote mate van.... het barverbruik ! Het is zonneklaar: hoe meer er in de bar verbruikt wordt, hoe meer de vereniging het geld kan gebruiken voor kosten en investeringen!
Eigenlijk is die noodzakelijke jaarlijkse financiële overschot, na alle 'kosten en baten ', vooral aan de cafetaria te danken. Eigenlijk drinken alle KVT-sympathisanten dus zichzelf een beetje rijk, ten bate van het goede toneel, waar ze dan zelf weer van gaan genieten.....
"Drinken we er nog ene?".
